ต.แม่สาบ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขาอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ที่ราบระหว่างภูเขามีลำน้ำแม่สาบและลำน้ำแม่ขานไหลผ่านด้วยสภาพพื้นที่ และการขาดความรู้ของชาวบ้าน จึงอยู่กันอย่างแร้นแค้น ส่วนใหญ่ขาดสารอาหาร ฟาร์มตัวอย่างบ้านแม่ตุงติง จึงเกิดขึ้นจากแนวพระราชดำริในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง เมื่อ 5 มี.ค.2540
“คราเสด็จฯ พื้นที่สะเมิง สมเด็จพระพันปีหลวง ทรงเห็นว่าแม้ราษฎรในพื้นที่มีความ ลำบากยากจน แต่สภาพป่าไม้ที่อาศัยอยู่กลับ ยังคงสมบูรณ์ แสดงว่าราษฎรมีความตั้งใจ ในการดูแลป่า พระองค์จึงพระราชทานให้ จัดตั้งฟาร์มตัวอย่างขึ้น เพื่อจ้างแรงงาน ราษฎรในพื้นที่ และเป็นแหล่งอาหารประเภทโปรตีน เพราะขณะนั้นราษฎรขาดธาตุอาหาร พร้อมให้เป็นแหล่งศึกษาถ่ายทอดเทคโนโลยีทางการเกษตรทุกๆด้านเพื่อให้ราษฎรมีความรู้การทำการเกษตรที่ถูกต้องแล้วนำไปประกอบอาชีพจะได้ไม่ไปตัดไม้ทำลายป่า โดยมี 16 หน่วยงาน เข้ามาร่วมดำเนินการ”
นายเกียรติพันธ์ แสงคำกุล หัวหน้าฟาร์มตัวอย่างในสมเด็จพระนาง เจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ บอกถึงที่มาของฟาร์มตัวอย่างที่ทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎรในพื้นที่ดีขึ้น
ฟาร์มตัวอย่างดำเนินงานในลักษณะเป็นศูนย์สาธิตและส่งเสริมการฝึกอบรมอาชีพด้านต่างๆ เช่น การเกษตร ศิลปาชีพ และการแปรรูปผลิตภัณฑ์ ตลอดจนการปลูกไม้โตเร็วไว้ใช้เพื่อป้องกันการตัดไม้ในป่า
จากการดำเนินงานที่ผ่านมา ทำให้ราษฎรมีความรู้ในการประกอบอาชีพทางการเกษตรที่ถูกต้อง รู้จักใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างรู้คุณค่า รวมถึงการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ทำให้ระบบนิเวศไม่สูญเสียความสมดุล และสามารถผลิตอาหารได้ทั้งปีอย่างไม่จำกัดฤดูกาล ทำให้ราษฎรมีคุณภาพชีวิตที่ดี มีรายได้เพิ่มขึ้นเพียงพอต่อการดำรงชีวิต
โดยในช่วงเริ่มต้นฟาร์มตัวอย่างฯ ราษฎรมีรายได้เพียง 15,000 บาท ต่อครอบครัวต่อปี แต่ปัจจุบันมีรายได้โดยเฉลี่ย 70,000 บาทต่อคนต่อปี โดยไม่ต้องย้ายถิ่นไปประกอบอาชีพในพื้นที่อื่น
ชุมชนมีสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานที่ดีขึ้น การคมนาคมสะดวก มีแหล่งน้ำเพียงพอต่อการอุปโภคบริโภค ราษฎรต่างสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ มีความจงรัก ภักดีต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ และมีความหวง แหนในผืนแผ่น ดินของตนเอง
“จากที่ดำเนินการเมื่อเริ่มต้นราษฎรสมาชิกฟาร์มตัวอย่างฯ ตอนที่ผมมาอยู่ใหม่ๆ ทั้งหมู่บ้านมีรถยนต์เพียง 3 คัน ปัจจุบันมีรถเป็นของตัวเองทุกครัวเรือน จากการดำเนินกิจการฟาร์มตัวอย่างฯ ทำให้ราษฎรมีความกินดีอยู่ดี ป่าไม้มีความอุดมสมบูรณ์ ที่ยืนยันได้จากโครงการประกวดชุมชนรักษ์ป่าเมื่อปี 2554 โดยสำนักงาน กปร. ซึ่งบ้านแม่ตุงติงได้รับรางวัลชนะเลิศอันดับ 1 ของประเทศ ได้รับถ้วยพระราชทานจากสมเด็จพระกนิษฐา ธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี”
ทั้งนี้ เมื่อเร็วๆนี้ นายพลากร สุวรรณรัฐ องคมนตรี ประธานอนุกรรมการติดตามและขับเคลื่อนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริในพื้นที่ภาคเหนือ พร้อมด้วยนายปวัตร์ นวะมะรัตน รักษาราชการแทนเลขาธิการ กปร. คณะอนุกรรมการฯ และมูลนิธิราชประชานุเคราะห์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้เดินทางไปยังฟาร์มตัวอย่างฯบ้านแม่ตุงติง เพื่อเชิญถุงพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ไปมอบแก่ผู้ปฏิบัติงานหน่วยความมั่นคง พร้อมเสื้อกันหนาวสำหรับเด็ก ไปมอบแก่ผู้แทนราษฎร ผู้ปฏิบัติงาน และเด็กในพื้นที่โครงการฯ ซึ่งราษฎรและเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานทุกคนต่างสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้.
กรวัฒน์ วีนิล