เยือนหมู่บ้านม้งอันเงียบสงบที่เต็มไปด้วยวิถีชีวิตชนเผ่าน่าสนใจ โดยเฉพาะหากคุณมีโอกาสได้ร่วมงานเทศกาล ประเพณีขึ้นปีใหม่ของชาวม้งแล้วล่ะก็ ความสนุกสนานในงานเฉลิมฉลองนั้นจะทำให้คุณลืมไม่ลืมเลยทีเดียว งานปีใหม่นั้นถือเป็นงานรื่นเริงของชาวม้งที่จัดขึ้นทุกปี และจะจัดขึ้นหลังจากได้เก็บเกี่ยวผลผลิตในรอบปีเรียบร้อย เพื่อเป็นการฉลองถึงความสำเร็จในการเพาะปลูกของแต่ละปี ซึ่งจะต้องทำพิธีบูชาถึงผีฟ้า-ผีป่า-ผีบ้าน ที่ให้ความคุ้มครองและดูแลความสุขสำราญ รวมถึงผลผลิตที่ได้ในรอบปีด้วย โดยแต่ละหมู่บ้านจะทำการฉลองกันอย่างพร้อมเพรียงกัน หรือตามวัน และเวลาที่สะดวกของแต่ละหมู่บ้าน ซึ่งโดยมากจะอยู่ในช่วงเดือนธันวาคมของทุกปี และไฮไลท์ของงานปีใหม่ม้งที่นักท่องเที่ยวจะได้ชมนั้น คือการละเล่นต่าง ๆ เช่น การละเล่นลูกช่วง การตีลูกข่าง การร้องเพลงม้ง และในวันนั้นชาวม้งจะแต่งกายสวยงามทั้ง ชายและหญิงเพื่อเฉลิมเทศกาลความสุขของพวกเขา รู้จักปีใหม่ม้ง ประเพณีฉลองปีใหม่ม้งนี้ ชาวม้งเรียกกันว่า “น่อเป๊โจ่วฮ์” แปลตรงตัวได้ว่า “กินสามสิบ” สืบเนื่องจากชาวม้งจะนับช่วงเวลาตามจันทรคติ โดยเริ่มนับตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ ไปจนถึง 30 ค่ำ (ซึ่งตามปฏิทินจันทรคติจะแบ่งออกเป็นข้างขึ้น 15 ค่ำ และข้างแรม 15 ค่ำ) เมื่อครบ 30 ค่ำ จึงนับเป็น 1 เดือน ดังนั้นในวันสุดท้าย (30 ค่ำ) ของเดือนสุดท้าย (เดือนที่ 12) ของปี จึงถือได้ว่าเป็นวันส่งท้ายปีเก่า ช่วงวันฉลองปีใหม่ส่วนใหญ่เกิดขึ้นประมาณช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนมกราคม ในวันดังกล่าวหัวหน้าครัวเรือนของแต่ละบ้าน จะประกอบพิธีกรรมทางศาสนาเพื่อความเป็นสิริมงคลของครัวเรือน ถัดจากวันส่งท้ายปีเก่าไป 3 วัน คือวันขึ้น 1 ค่ำ 2 ค่ำและ 3 ค่ำของเดือนหนึ่ง จัดเป็นวันฉลองปีใหม่อย่างเป็นทางการ ซึ่งทุกคนจะหยุดหน้าที่การงานทุกอย่างในวันดังกล่าวนี้ และมีการจัดการละเล่นต่าง ๆ เพื่อความสนุกสนาน ที่ตั้ง : อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
